Sierpea la carretera pol valle
Quirós. Atrás voi dexando pueblos y concejos. Biesques, praos y banzaos. A
manzorga, les estribaciones de la senra l’Aramu, el indubiable protagonista nel
paisax de l’Asturies central. Dexó tres de mi Bárzana, la capital quirosana.
Ante mi Santa Marina, onde años va pasare per bonos ratinos tomando cañes na
desapaecía Tabierna Folk. Ufiertenseme tres opciones, L.lindes, Ricáu o L.lena.
Esta ye tres la que voi. Desvíome a manzorga camín de L.lanuces, ún d’esos
pueblos tan guapos que s’esparden per estos montes y estos valles. Pueblos de
cases solariegues, cases de piedra y maera, bien conservaes, calteniendo la
armonía col entornu y faciendo d’ellos pequeñes puertes d’acesu al pasáu
agrariu del valle’l ríu Trubia.
Sigo conduciendo col destín bien
marcáu na mente. Alló, a mandrecha albidrase no cimeru un monte les ruines de
la Capiella San Xuan, llevantá en dómina medieval sobre les ruines d’un castru.
Más pa’l fondu, les pindies laderes de Peña Rueda. Tres d’ella esa ayalguina de
la ñatura astur que son los puertos de Güeria, un enclave paradisiacu a los
pies del Güertu’l Diablu. ¡Que desgracia del asturianu que teniéndolo tan
cerquina nun lo conoza!
Al llegar al alto la Cobertoria
veo la pista hormigón que conduz a L.lagüezos, el famosu práu de la fiesta’l
corderu.
Dexo el coche aparcáu a la vera
la pista. Dende equí ye más prestoso dir caminando.
Dicin que’l mesmu nome de Aramu
sedría d’orixe prerromanu y que bien pudiere tener un calter relixosu, y tar
referíu a dalguna deidá astur. Yo nun lo sé, pero bien ye ciertu que esos
montes tuvieren gran importancia na hestoria d'esta tierra, tanto no económicu
comu en cuestiones de calter relixosu. Asina dende los yacimientos mineros de
cobre de L.lamo a los complexos megalíticos espardíos a lo llargo la senra y
nos cordales secundarios. Yo nun creo en maxa, pero si toi convencíu que hai
llugares nos que ún pue fundise cola tierra, colos árboles, ún sitiu d'esos que
fai sentite que formes parte d'elli ya elli forma parte de ti. L'Aramu, colos
sos cordales de calizu frayáu, paisaxes kársticos desnudos, ye ún d'ellos.
Un de los dólmenes de la Mata'l Casare |
L.laguezos, tremao de dólmenes y
túmulos, les cicatrices de les cates de los arqueólogos entá visibles onde los
matos nun les tapecieren. Llábanes de piedra asomen ente la vexetación
indiferentes al güeyu profanu. Ortostatos de cámares dolméniques que yos dicin al caminante el valir que estos cumales tuvieren nel sentir relixosu del astur neolíticu.
Panorámica dende la collá los fitos |
Siguiendo'l camín aporto a la
altura'l colláu Cimeru cola cerreterina de montaña que, dende la vertiente
l.leniza de la Cobertoria conduz a la cume´l Gamoniteiru.
Pol momentu tengo que siguir pola
carretera, a la solombra Peñapodre, pero deseguida tomo un desvíu, a mandrecha,
una caleya mal trazá, fecha pol ganáu que pastia equí, que baxa hasta´l fondu
la veiga los Veneiros, un vallín ciegu, nun se si d'orixe glaciar comu'l que
ocupa la cima'l Monsacru o una depresión kárstica de gran tamañu. Lo
braeramente importante ye'l llugar en si mesmu. Un vallín de yerba verde vivu,
densa pero de pocu altor, con forma d'arcu, rodiáu por pindios cumales de
calizu peláu, y na que na parte más fondera alcuéntrase la llaguna Veneiros y
delles cabañes pal ganáu, dalgunes entá de muries recies y teyau firme, otres,
abatíes pol pasar de los años, les inclemencies meteorolóxiques ya'l escaezu
del home que refugó del ganáu pa trabayar nes mines que arrincaben a esta
tierra carbón, cobre y fierru. La veiga los Veneiros, fermosura tricolor:
verdes los pastiales, grises los cumales circundantes ya'l azul del cielu de
branu.
Llagu na veiga los Veneiros |
Cierru pal ganáu na Bargaña |
Al fondu, la carreterina que dende La Cobertoria sube al Gamoniteiru al pie de Peñapodre |
Y güei comu ayeri, l’Aramu sedrá
testigu d’esta hestoria.
La veiga los Veneiros col llagu |
Preciosa entrada. Mi familia es de Vil.lar de Cinfuegos, un pueblín que está bajo la Cobertoria, camino de L.lindes.
ResponderEliminarUn saludo.
Muy buen post.
ResponderEliminar